In deze blog lichten we toe wat u het beste kunt doen met de binnentemperatuur en de verwarming in huis om vochtproblemen en schimmels te voorkomen. Verder beantwoorden we de meest gestelde vragen omtrent vochtproblemen, schimmels en temperatuur in huis.
Op deze pagina leest u de volgende onderwerpen:
Vocht of schimmel in uw woning?
Oorzaken vochtproblemen en schimmels
Welke temperatuur is het beste?
Schimmel- en vochtwerende maatregelen
Overige veelgestelde vragen
Vocht of schimmel in uw woning?
Helaas kan vocht en zelfs schimmel in huis eenvoudig en snel ontstaan. De meeste vochtproblemen ontstaan in de winter wanneer de buitentemperatuur lager ligt. Doorgaans komen vochtproblemen en uiteindelijk schimmels voor door een combinatie van uw woongedrag en uw woning.
Zo is het onderhoud van de woning en de staat van de woning van grote invloed. Ook zien we dat oudere woningen vatbaarder zijn in vergelijking met nieuwbouwwoningen, doordat er meer aanmerkingen zijn over de staat en de omstandigheden in de woning.
Oorzaken vochtproblemen en schimmels
Vochtproblemen en uiteindelijk schimmels in huis kunnen diverse oorzaken hebben. De belangrijkste oorzaken lichten we hier verder toe.
Vochtproblemen
De meeste vochtproblemen in huis ontstaan door slechte ventilatie in combinatie met een hoge luchtvochtigheid. Een gemiddeld gezin produceert dagelijks aan woonvocht al zo’n 10 liter vocht. Dat is natuurlijk al erg veel, maar er zijn ook andere oorzaken voor vochtproblemen in huis. De meest voorkomende oorzaken hebben we hier voor u op een rijtje gezet.
- Condensatie (woonvocht): vocht die ontstaat door menselijke acties (douchen, wassen en koken)
- Optrekkend of opstijgend vocht: Vocht dat een weg naar boven vind. Vaak is dit vocht dat via de funderingen, kruipruimtes en spouwmuren naar boven komt.
- Doorslaand vocht: Vocht dat zich door de buitenkant van de woning naar binnen dringt. Dit komt vaak door poreuze of beschadigde buitenmuren.
- Koude bruggen: Vochtige plekken die ontstaan door warme lucht die door een koude muur of vloer afkoelt. Hier ontstaan dan vaak druppels.
- Lekkages: Waterschade door bouwfouten, veroudering van de woning of door bijvoorbeeld een kapotte douchebak of wastafel.
Schimmels
Schimmels in huis bestaan uit een netwerk van schimmeldraden waarop sporendragers zich kunnen ontwikkelen. Hierin worden sporen gevormd die een belangrijke rol spelen in de voortplanting en overleving van schimmels. De schimmelsporen zijn zeer klein en worden verspreid doordat ze in de lucht worden meegenomen. De schimmels kunnen naast sporen ook vluchtige organische stoffen (VOS) verspreiden.
Voor de ontwikkeling van schimmels in huis zijn een aantal factoren belangrijk. Volgens het RIVM zijn schimmels gebaat bij de volgende onderdelen:
- Aanwezigheid van voldoende vocht (RV tussen de 80% en 100%)
- Geschikte temperatuur (-5 tot 65 graden)
- Zuurgraad (pH tussen 4 en 9)
- Voedingsbodem (substraat: organisch, vaak houtachtig, cellulosehoudend materiaal)
Welke temperatuur is het beste?
Het RIVM en de GGD Leefomgeving hebben richtlijnen op het gebied van luchtvochtigheid en temperatuur in huis. De belangrijkste richtlijnen hebben we hier voor u op een rijtje gezet.
- Volgens de GGD Leefomgeving is 18 graden overdag en 15 graden ’s nachts een goede temperatuur om schimmels in huis te voorkomen. Droge lucht is daarnaast goedkoper om te verwarmen. Vochtige lucht heeft namelijk meer massa en dat kost meer energie om op te warmen.
- De ideale relatieve luchtvochtigheid* in een woning bij 20 ˚C ligt tussen de 30-70%. Ligt de luchtvochtigheid hierboven? Dan wordt er gesproken van een vochtige woning.
* Relatieve luchtvochtigheid is de verhouding tussen de feitelijke hoeveelheid waterdamp en de capaciteit bij de gegeven temperatuur. Dit wordt uitgedrukt in procenten. Bron: RIVM
Temperatuur per woonruimte
Het goed verwarmen van de kamers in de woning is essentieel om de wanden en het plafond op temperatuur te houden. Zo neemt de kans op vochtproblemen af. In de tabel hieronder een overzicht gemaakt met de minimale kamertemperatuur, de optimale kamertemperatuur en de maximale luchtvochtigheid per woonruimte.
| Woonruimte | Minimale binnentemperatuur | Optimale binnentemperatuur | Maximale luchtvochtigheid |
|---|---|---|---|
| Woonkamer | 15 °C | 18 à 19 °C | 60% |
| Slaapkamer | 15 °C | 15 à 16 °C | 60% |
| Badkamer | 15 °C | 18 à 19 °C | 60% |
| Open keuken | 15 °C | 18 à 19 °C | 60% |
| Gesloten keuken | 15 °C | 17 à 18 °C | 60% |
| Hal / Gang | 15 °C | 16 à 17 °C | 60% |
Schimmel- en vochtwerende maatregelen
De juiste temperatuur en luchtvochtigheid realiseren is het allerbelangrijkste in het voorkomen van vocht- en schimmelproblemen. Het vochtgehalte in huis naar beneden krijgen en dus schimmels voorkomen kan ook door de volgende maatregelen te nemen:
- Doe de afzuigkap altijd aan tijdens het koken. Houd ook zo veel mogelijk de deksels op de pannen tijdens het koken.
- Douche korter, maak de douche achteraf goed droog en doe een raampje open tijdens het douchen.
- Hang de was zoveel mogelijk buiten of centrifugeer de was nadat het wasprogramma is voltooid.
- Zorg dat de gordijnen niet tegen de verwarming aan hangen. Ook raden we meubels tegen de verwarming af.
- Houd het huis zo goed mogelijk schoon.
- Isoleer de woning (nog) beter.
Met deze maatregelen kunt u in de toekomst schimmels in huis voorkomen. En schimmels voorkomen is altijd beter dan verwijderen.
Wilt u meer tips om schimmels te voorkomen? Lees dan onze blog: Schimmel voorkomen: 13 handige tips.
Veelgestelde vragen
Welke kamertemperatuur is ongezond?
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is 18 graden in huis een veilige en gezonde temperatuur. Bij een kamertemperatuur van 18 graden functioneren mensen goed en schimmels en vochtproblemen ontstaan ook minder snel.
Voor jonge kinderen en voor ouderen of mensen met een chronische ziekte wordt aangeraden om de thermostaat iets hoger te zetten.
Hoe weet u dat het huis vochtig is?
Een vochtig huis kunt u vaak herkennen aan condens op de ramen, behang dat loslaat en het kromtrekken of opbollen van de vloer. Verder geeft muffe geur aan dat er in alle waarschijnlijkheid schimmelvorming plaatsvindt.
Kan schimmel tegen kou?
JA, schimmels zijn zelfs dol op kou. De grootste oorzaak van schimmels in huis is de combinatie van vocht, kou en slechte ventilatie. Een minimale kamertemperatuur van 15 graden wordt aangeraden.
Kunnen schimmels tegen vorst?
De vorst zorgt ervoor dat de schimmelgroei tot stilstand komt. Dit betekent niet dat de schimmels verdwijnen. Na de vorstperiode groeien de schimmels namelijk gewoon weer verder.
Kan schimmel tegen zonlicht?
Nee, schimmels en bacteriën houden niet van zonlicht. Het organisch materiaal breekt namelijk af. Om schimmels te voorkomen in huis kunt u dus ook het beste de gordijnen overdag open houden.
Hoe koud in huis is gezond?
Een aangename huistemperatuur ligt volgens experts tussen de 18 en 21 graden. Hoe lager de temperatuur, hoe meer kans er is op gezondheidsrisico’s. Hoe hoger de temperatuur is, hoe meer kans er is op vochtproblemen.
Kan schimmel vanzelf verdwijnen?
Nee, schimmel gaat niet vanzelf weg. U zult de schimmel direct moeten bestrijden wanneer u het heeft gedetecteerd.
